Zelfvoorzienend zijn en groenten kweken op het balkon of in de tuin? We raden aan te beginnen met soorten die gemakkelijk te kweken zijn en geschikt voor beginners. Dit houdt onder meer in dat de groente relatief robuust is tegen ziektes, een hoge kiemkracht heeft (het zaadje komt gewoon uit), ongevoelig is voor wisselvallig weer en geen bijzonder ingewikkelde verzorgingsmaatregelen nodig heeft.
1. Radijs
Radijs groeit snel, dus het duurt slechts 4-6 weken van zaadje tot oogst. Zaai eenvoudig radijs ongeveer 1 cm diep, 3-5 cm uit elkaar. Binnenkort verschijnen de eerste cotylen – en dan de eigenlijke radijsjes. Radijs kan dus bijna het hele seizoen gezaaid worden tot september! Ze gedijen ook goed in balkonbakken. Biologische zaden bestel je eenvoudig bij ons op www.biologisch-kruidentuintje.nl.
Als de radijzen te dicht zijn, kunnen ze hun knollen niet ontwikkelen. Verwijder na het ontkiemen alle zwakkere planten die dichter dan 5 cm bij hun buren staan - de sterkste mogen blijven!
2. Rucola
Rucola lijkt qua zaai-, teelt- en groeisnelheid sterk op radijs. Hier kunt u de bladeren voor uw salade oogsten door ze naar behoefte eenvoudig af te breken. De rucola is ook geschikt om op het balkon te kweken.
3. Zoete erwten
Sugar snaps, ook wel peultjes genoemd, smaken heerlijk en kunnen direct uit het bed geknabbeld worden. Als het voorjaar niet te koud is, kunt u ze al in maart zaaien. Plaats de erwten eenvoudig ongeveer 3 cm diep in de grond. De plantjes zullen spoedig verschijnen. Je kunt je erwten dan een latwerk aanbieden om op te groeien, maar dat is niet essentieel. Oogst de peulen wanneer ze nog dun zijn en de erwten niet te prominent aanwezig zijn. Oogst regelmatig om de plant in bloei te houden en nieuwe peulen te ontwikkelen.
Vogels zijn ook dol op erwten. Je zaden in de tuin kun je daarom het beste beschermen met een vliesdoek of net zodat de erwten niet uit de grond geplukt kunnen worden.
4. Pompoen
Pompoen heeft warmere temperaturen nodig dan de erwt, maar ook heel weinig verzorging. U kunt de planten het liefst in april planten of vanaf half mei direct in voedselrijke grond zaaien. Steek eenvoudig 3 korrels naast elkaar 3 cm diep in de grond. Dit kan ook de composthoop zijn, waar pompoenen erg lekker in voelen, of een grote bak op balkon of terras. Je zult al snel de grote zaadlobben zien. Dan komen de planten pas echt op gang.
De ranken worden erg lang, maar je kunt ze zo richten dat ze andere planten niet hinderen. Als ze te lang worden, kun je de ranken ook afknippen. Tijdens de zomer krijgt de pompoen echte meeldauw, waardoor de bladeren een beetje lelijk worden. De vruchten rijpen echter meestal nog.
5. + 6. Rode biet en snijbiet
De twee planten zijn nauw verwant. Terwijl de wortel van de rode biet wordt geoogst, worden de stengel en het blad gebruikt voor de snijbiet. Zaaien kan elk jaar in april beginnen. Scheid de zaailingen na het ontkiemen zodanig dat de snijbiet alleen voldoende sterke zaailingen overlaat om aan elke kant 30 – 40 cm ruimte over te laten.
De rode biet heeft ongeveer 15 cm per plant nodig. Breek altijd de buitenste bladeren van de snijbiet af, dan heb je het hele seizoen iets van je planten en kun je keer op keer oogsten. Bieten oogst je als de knollen de gewenste grootte hebben bereikt.
Gele, roze of rode snijbiet zijn varianten die kleur brengen in je moestuin, vooral in een kleurrijke mix. Hoewel de bladeren variëren van licht- tot donkergroen, zijn het vooral de stelen van de snijbiet die in felle kleuren schitteren. Kleurrijke snijbiet is meestal verkrijgbaar als kant-en-klaar mengsel en zelf snijbiet kweken is super eenvoudig. Sommige tuinders planten de rode snijbiet zelfs in hun bloembedden vanwege de mooie kleuring.
7. Knoflook
Wilt u graag in de tuin beginnen, maar is het seizoen bijna voorbij? Dan kun je knoflook proberen, want de herfst (september en oktober) is de juiste tijd om hem te planten. Als alternatief kunt u het ook in februari gebruiken. Pak gewoon een lamp en breek hem uit elkaar. Duw de afzonderlijke kruidnagels ongeveer 5 cm diep in de grond met het puntige uiteinde naar boven, zodat ze aan elke kant ongeveer 15 cm ruimte hebben. In hetzelfde jaar zal het de eerste groene bladeren vormen voordat het pauzeert voor de winter. De bladeren worden volgende zomer bruin. Dan kun je de nieuwe knollen uit de grond halen.
Gebruik knoflook die onder vergelijkbare omstandigheden is gekweekt, dus het is het beste lokaal geproduceerd. Deze kun je bijvoorbeeld op de markt krijgen. Knoflook uit de gebruikelijke teeltgebieden in Spanje of Israël is niet geschikt voor onze winters.
8. Tomaten
Tomaten zijn vrij moeilijk te kweken. Er is echter een heel simpel alternatief: de wilde of bostomaat. Plant de zaailingen in april voor en plant ze half mei buiten. Dan kunt u ze op voedselrijke grond met rust laten, zodat u vanaf de zomer continu kleine, aromatische tomaten kunt oogsten.